Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy w Andrzejówce

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy
obecnie kościół Najświętszej Maryi Panny
751 z dnia 05.09.1964[1]
kościół filialny
Ilustracja
Widok od południa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Andrzejówka

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Kosmy i Damiana Męczenników w Miliku

Wezwanie

Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie gminy Muszyna
Mapa konturowa gminy Muszyna, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Andrzejówka, cerkiew”
Ziemia49°20′31,4″N 20°49′19,4″E/49,342056 20,822056

Cerkiew Zaśnięcia Bogarodzicy w Andrzejówce – dawna drewniana cerkiew greckokatolicka wzniesiona w latach 1860-1864, znajdująca się w miejscowości Andrzejówka.

Po 1947 przejęta i użytkowana przez kościół rzymskokatolicki i pełni funkcję kościoła filialnego pw. Najświętszej Maryi Panny parafii w Miliku.

Cerkiew znajduje się na Szlaku architektury drewnianej w Województwie Małopolskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Obecną cerkiew zbudowano prawdopodobnie w latach 1860-1864[2][3]. Istnieją też przypuszczenia, że w okresie tym została jedynie przebudowana starsza, XVIII lub nawet XVII-wieczna świątynia[4]. Była wielokrotnie remontowana w latach 1874, 1925, 1967, 1978, 1988, 1998[2].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Budowla drewniana konstrukcji zrębowej. Orientowana, trójdzielna z prezbiterium z zakrystią, szerszą kwadratową nawą i słupową wieżą o pochyłych ścianach, obejmującą babiniec przedsionek i zahatę. Ściany obite gontem. Dachy namiotowe z makowicami i pozornymi latarniami[2][4].

Wewnątrz XIX-wieczna polichromia ornamentalna oraz pochodzący z tego samego okresu ikonostas. W nawie znajdują się nastawy dwóch XVIII-wiecznych ołtarzy przedstawiające Ukrzyżowanie oraz Zdjęcie z Krzyża oraz feretrony przedstawiające Matkę Boską z Dzieciątkiem oraz św. Barbarę.

Interesującym elementem wyposażenia jest obecnie nieużywany instrument muzyczny zwany dzwonem Ewy. Tworzy go stalowa sztaba z nawierconymi różnej wielkości otworami podwieszona do stropu. Grano na nim uderzając w instrument metalowymi młoteczkami[4].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Cerkiew ogrodzona jest murem z kamienia łamanego, nakrytym gontowym daszkiem[2]. W ogrodzeniu cmentarz przycerkiewny oraz stuletnie lipy będące pomnikami przyrody[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2016-12-08].
  2. a b c d Praca zbiorowa: Szlak Architektury Drewnianej Małopolska. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków 2010, s. 245. ISBN 978-83-60538-61-6.
  3. a b Cerkiew p.w. Zaśnięcia Bogurodzicy. Andrzejówka. Tablica informacyjna na świątyni, dostęp: 2017-06-28.
  4. a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2011, s. 80. ISBN 83-89188-08-2.