Kráľovská jaskyňa
Państwo | |
---|---|
Kraj | |
Położenie | |
Długość |
17 m |
Data odkrycia |
znana od dawna |
Położenie na mapie kraju koszyckiego | |
Położenie na mapie Słowacji | |
48°37′47″N 20°49′57″E/48,629722 20,832500 |
Kráľovská jaskyňa – niewielka (długość 17 m) jaskinia krasowa w Krasie Słowacko-Węgierskim na Słowacji.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia znajduje się w Dolinie Zadzielskiej, w jej lewym (orograficznie) zboczu, u podnóża zachodniej ściany Płaskowyżu Zadzielskiego (słow. Zádielska planina). Leży w powiecie Koszyce-okolice, na terenie katastralnym wsi Zádiel.
Geologia, morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia została wymodelowana w jasnych wapieniach triasowych należących do płaszczowiny silickiej, budujących oba zbocza doliny, działalnością wód Błotnego Potoku (słow. Blatný potok) w strefie lokalnych spękań warstw skalnych.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa jaskini, a także położonego w pobliżu źródła (słow. Kráľovská studňa) związana jest z podaniem, jakoby miał się w niej ukrywać król węgierski Bela IV po przegranej bitwie z Tatarami nad rzeką Sajó w 1241 r. W rzeczywistości jaskinia była uczęszczana przez ludzi już w neolicie, potem w późnej epoce brązu była zamieszkana przez ludność kultury kyjatyckiej, następnie w czasach rzymskich oraz w średniowieczu. W 1953 r. G. Stibrányi i J. Bárta znaleźli w niej monetę Jana Kazimierza, wybitą w 1653 r., co powiązali z obecnością w pobliżu oddziałów z armii polskiej Jana III Sobieskiego, wracającej spod Wiednia[1].
Ochrona przyrody[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia wraz z całą doliną jest objęta od 1954 r. rezerwatem przyrody Zádielska tiesňava. Obecnie leży na terenie Parku Narodowego Kras Słowacki.
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Wylot jaskini znajduje się w bezpośredniej bliskości drogi biegnącej dnem doliny i wiodącego nią szlaku turystycznego, jednak nie jest udostępniona do zwiedzania.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Juraj Bárta. Zádielska dolina od praveku po oslobodenie. „Krásy Slovenska”. LIV, s. 388-393, 9/1977.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Ďurček Jozef a kolektív: Slovenský kras. Turistický sprievodca ČSSR, č. 41, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1989, ISBN 80-7096-020-5.
- Slovenský kras. Domica. Turistická mapa 1:50 000, 3 wyd., wyd. VKÚ Harmanec 2007, ISBN 600-332-040-0.