Maszkowice (województwo małopolskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maszkowice
wieś
Ilustracja
Stanowisko archeologiczne na Górze Zyndrama
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Łącko

Liczba ludności (2022)

1153[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-390[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0445452

Położenie na mapie gminy Łącko
Mapa konturowa gminy Łącko, w centrum znajduje się punkt z opisem „Maszkowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Maszkowice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Maszkowice”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Maszkowice”
Ziemia49°32′54″N 20°27′46″E/49,548333 20,462778[1]

Maszkowicewieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łącko.

Wieś duchowna, własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[4]. W latach 1954–1960 wieś należała i była siedzibą władz gromady Maszkowice, po jej zniesieniu w gromadzie Łącko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Maszkowice leżą w odległości 3 km od Łącka. To niewielka miejscowość położona wśród sadów. Liczy około 1000 mieszkańców.

Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Maszkowice[5][6]
przysiółki Biały Potok, Brzeg, Gawronówka, Gorzków, Kubciówka, Łaz, Łąkta, Łęg, Młaki, Na Potoki, Obłaz, Paleniska, Pasiudówka, Radowa, Skutówka, Szyszkówka, Śliwowiec, Świniarnia, Ubocz, Wesoła, Wiela, Wnękówka, Wyrobiska
części wsi Koszarki, Królowa, Na Przybiercz, Na Wapelną, Polana, Pultowskie, Równia, Zawodzie, Zbożniówka

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsza historyczna wzmianka o wsi pochodzi z 1280 roku i znajduje się w dokumencie fundacyjnym na rzecz klasztoru klarysek. Według legendy w Maszkowicach urodził się Zyndram z Maszkowic, polski rycerz, bohater bitwy pod Grunwaldem.

Na Górze Zyndrama usytuowany jest pomnik, spod którego roztacza się panorama na Dolinę Łącka. Nad Dunajcem znajdują się źródła siarczanej wody, które mają właściwości lecznicze.

Miejscowość zamieszkuje 157 Romów ze szczepu Bergitka Roma, mieszkają w 32 prowizorycznych domach. W 2004 roku gmina ufundowała[styl do poprawy] im cztery kontenery i kilkanaście osób zameldowano w pobliskim Jazowsku. Romowie na ten teren przybyli po II wojnie światowej, zatrudniając się w pobliskich kamieniołomach, obecnie wielu z nich jest bezrobotnych.

Ochotnicza straż pożarna[edytuj | edytuj kod]

Ochotnicza Straż Pożarna w Maszkowicach istnieje od 1940 roku i posiada samochód bojowy Renault Midlum[7]

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Ludność według spisów powszechnych[8][9][10][11] (w 2009 według PESEL).

Budynki mieszkalne
Rok 1900 1921 1931 2002
Liczba 119 136 144 200
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[8]
Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie
Liczba 59 340 347 177

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[12].

  • Grodzisko.
    Na wzgórzu Zamczysko, zwanym też „Górą Zyndrama”, w latach 1959–1975 prowadzono pierwsze badania wykopaliskowe, podczas których odkryto dobrze zachowane pozostałości prehistorycznej osady[13]. Osada lub kilka kolejnych osad istniała tam od XX do połowy I w. p.n.e.[13], czyli od wczesnej epoki brązu do schyłku okresu lateńskiego[13]. W wyniku prac archeologicznych prowadzonych od 2010 roku odsłonięto obronne osiedle z wczesnej epoki brązu, około 1750 r. p.n.e., które otoczone było kamiennym murem o konstrukcji mającej swoje wzorce w basenie Morza Śródziemnego i niemającej podobieństwa w tej części Europy[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 78345
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 769 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  7. OSP Maszkowice – Nowy Sącz 112 [online], nowysacz112.pl [dostęp 2017-12-13] (pol.).
  8. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  10. Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  11. Statystyka Polski seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny
  12. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-14].
  13. a b c Skoneczna M., 2012: Dwa metry w głąb przeszłości. Archeologia, 2: 44-46
  14. Góra Zyndrama w Maszkowicach, Instytut Archeologii UJ