Anton Sirmaj

z Wikipédie, slobodnej encyklopédie
Anton Sirmaj
uhorský šľachtic, polyhistor a politik
Dielo
Významné práceHistorické, topografické a politické poznatky stolice Zemplínskej (1803-04),
Hungaria in Parabolis alebo komentáre v uhorských prísloviach a žartoch (1804),
Občianske a historické správy Satmarskej župy (1809)
Vedecké pôsobeniehistória, geografia, etnografia, politika, vinohradníctvo
Osobné informácie
Narodenie20. január 1747
Prešov, Habsburská monarchia
Úmrtie19. september 1812 (65 rokov)
Svinice, Habsburská monarchia
Anton Sirmaj, plastika v Kráľovskom Chlmci
Rodový erb

Anton Sebastián Sirmaj zo Sirmy (lat. Anton Szirmay de Szirma, maď. Szirmay Antal, pseudonym Elentherus Pannonicus) (* 20. január 1747, Prešov – † 19. september 1812, Svinice) bol uhorský šľachtic, polyhistor a politik. Vedecky sa venoval predovšetkým skúmaniu historických, topografických a politických reálií Zemplínskej a Satmárskej župy, dejinám vlastného rodu Sirmajovcov a uhorskej histórii.

V roku 1773 sa stal podnotárom a v roku 1777 notárom Zemplínskej župy. V rokoch 17901796 ju zastupoval ako poslanec Uhorského snemu.[1]

Posledné roky prežil v obciach Vojka a Svinice. Pochovaný je v hrobke rímskokatolíckeho kostola Nanebovstúpenia Pána vo Vojke.[2]

Diela[upraviť | upraviť zdroj]

Tento zoznam obsahuje pôvodné publikované diela s udaním miesta a roku vydania

  • Raepresentatio Comitatus Sárosiensis ad Josephum II. Imperatorem de Regno Ungariae in suis libertatibus conservando (Prešov, 1789)
  • Raepresentatio Comitatus Zemplén ad suam Majestatem Sacratissimam de non inducendo in pertractatione Publicorum linguae Germanicae usu (Dioszeghini, 1790)
  • Raepresentatio Comitatus Sárosiensis ad Josephum II. de indicendis proxime Regni comitis (Prešov, 1790)
  • Literae Comitatus Sárosiensis gratiarum actoreae post restitutas Regni libertates ad principem Kaunicz et Belliducem Laudon (Prešov, 1790)
  • Projectum de cleriori administratione justiciae in Regno Hungariae (Bratislava, 1790)
  • Második József, az Elizion mezején (Pešť, 1790)[pozn 1]
  • Második Leopold magyar király, Fleuterinek egy magyar profétálása szerint... ([s. l.], 1790)
  • Harminczkét okok, mellyeket azon világi catholikusok, kik az 1790, 30. novemberben a kalocsai érseknél tartatott gyülekezet végezésére reá nem állottak, kinek kinek itéleti alá terjesztettek (Pešť, 1790)
  • Epigrammata in contradictionem cleri catholici regni Ungariae contra legem religionariam; Heroico et elegiaco carmine (Bratislava, 1790)
  • Epistola Jesuvitae Hungari et inferno, ad Ex-Jesuvitam Hungarum in vivis existentem (Bratislava, 1791)
  • Jus reipublicae in bona ecclesiasticorum (Pesthini, 1791)
  • Tekintetes nemes Zemplény vármegye fell ült nemessi rendü vitézzeinek kiszabott hadi törvényei (Košice, 1797)
  • Notitia historica, politica, oecononomica montium et locorum viniferorum comitatus Zempléniensis (Košice, 1798)
  • De ponto fama, dum Andreas Semsey in personalem praesentiae regiae denominaretur; Elegiaco carmine. (Viedeň, 1802)
  • Notitia topographica politica i. comitatus Zempléniensis; Edita et indicibus provisa industria Martini Georgii Kováchich[pozn 2] (Budapešť, 1803)
  • Notitia historica comitatus Zempléniensis; Edita et indicibus provisa industria Martini Georgii Kováchich (Budapešť, 1804)
  • Inscriptiones in illuminatam S. A. Ujhelini domum praetoream comitatus Zempléniensis, dum Franciscus Il. electus Romanorum imperator titulum Austriae quoque imperatoris assumeret (Viedeň, 1804)
  • Hungaria in parabolis, sive commentarii in adagia et dicteria Hungarorum (Budín, 1804)
  • Notitia politica, historica, topographica i. comitatus Ugochiensis; Edita et indicibus provisa industria Martini Georgii Kováchich (Pestini, 1805)
  • Seren. Ferdinando V. caes.-reg. haereditario et coronae principi, nomine comitatus Zemplén A. de Sz. senex poeta, dum iam quintum regem suum veneraretur (Košice, 1805)
  • Magyarázattya azon szóknak, mellyek a magyarországi polgári s törvényes dolgokban elő fordulnak, némelly rövidebb formákkal; Sive glossarium vocum in politicis ac juridicis negotiis regni Hungariae occurrentium cum formulis brevioribus (Košice, 1806)
  • Codex de delictis, eorumque poenis pro tribunalibus regni Ungariae partiumque eidem adnexarum per regnicolarem juridicam deputationem approbatus. Referente... cui concredita fuit elaboratio (Pesthim, 1807)
  • Szathmár vármegye fekvése, történetei és polgári ismérete. (Budín, 1809-10)[pozn 3]
  • A tokaji, vagyis hegyaljai szőlőknek ültetéséről, a boroknak csinálásáról és megtartásáról (Pešť, 1810)

Rukopisy[upraviť | upraviť zdroj]

Zoznam obsahuje nepublikované diela

  • Historia Comit; Zempliniensis Pars Generalis Supremorum evComitum Res gestas ab Ao. 1214-1714; complectens diplomatice deducta Pars specialis sive Topographica
  • Elegiae, Poemata, Versus, Ingeniosae cogitationes usque annum 1810
  • Historia domestica familiae nobilium Szirmay usque annum 1811
  • Combinatio legum de insurrectione Hungarorum (1801)
  • Dissertatio de Banderiis (1809)
  • Historia seditionis Horaianae (1786)
  • Historia conspirationis Martinovicsianae (1795)
  • Historia conventiculi Onodiensis cum cohaerentibus actis
  • Fragmenta Historiae Secretae sui temporis cum particularibus quibusdam eventibus et appendice nonnullorum memorabilium (1811)
  • Schlendrian magyar personalis II. József császárnak törvénye szerint (1787)
  • Quodlibet, azaz mindenféle gyűjtemény (1812)
  • Repraesentationes magis memorabiles per... qua ordinarium notarium elaborate (1786)
  • A Szirmay nemzetségnek eredete, ágazattya és viszontagságai 1812
  • Gróff Sztáray Mihályrul, 1799-ben írt több száz sornyi magyar költeménye

Poznámky[upraviť | upraviť zdroj]

  1. publikované pod pseudonymom Elentherus Pannonicus
  2. vydal a podporil Martini Georgii Kováchich (maď. Kovachich Márton György)
  3. 2. zv.

Externé odkazy[upraviť | upraviť zdroj]

Referencie[upraviť | upraviť zdroj]

  1. ŽADANSKÝ, Juraj. Anton Szirmay de Szirma – historik a geograf Zemplína. In: SIRMAJ ZO SIRMY, Anton. Historické, topografické a politické poznatky stolice Zemplínskej, II. diel. Preklad Martin Slaninka. Michalovce : Zemplínska spoločnosť, 2009. 208 s. ISBN 9788089252053. S. 8.
  2. ŽADANSKÝ, Juraj. Anton Szirmay de Szirma – historik a geograf Zemplína. In: SIRMAJ ZO SIRMY, Anton. Historické, topografické a politické poznatky stolice Zemplínskej, II. diel. Preklad Martin Slaninka. Michalovce : Zemplínska spoločnosť, 2009. 208 s. ISBN 9788089252053. S. 10.